اهمیت کشش نخ در فرآیند بافندگی یک مسئله مهم غیر قابل انکار است. بیشتر از اینکه کیفیت پارچه حاصل شده از در هم تنیدن تار و پود به جنس الیاف آن بستگی داشته باشد، به میزان کشش و مناسب بودن این کشش وابسته است. در کارخانه نساجی برای هر پارچه کشش خاصی را در تار‌و‌پود در نظر می‌گیرند که همین امر، موجب تولید پارچه‌هایی با خصوصیات متفاوت می‌شود. بنابراین نباید نقش کشش نخ در فرآیند بافندگی را کم اهمیت بدانید. در این محتوا تخصصی شما را با کشش نخ و تأثیر آن بر بافت پارچه آشنا خواهیم کرد.
کشش نخ چیست؟
کشش نخ در فرآیند بافندگی، مقدار نیرویی است که برای کشیده شدن نخ‌ها از بین شانه‌های دستگاه بافندگی استفاده می‌شود. این نیرو کشش در بافت، بر کیفیت و ظاهر نهایی پارچه تأثیر می‌گذارد. قبل از شروع به بافت پارچه میزان مقاومت کشش هر نخ را اندازه‌گیری می‌کنند تا محصولی با کیفیت تولید شود. این اندازه‌گیری باعث می‌شود که نخ در حین کار پاره نشود و یا پارچه‌های تولید شده دچار بدفرمی در بافت نشوند.کشش نخ زیاد باعث می‌شود که جنس پارچه بافته شده ضخیم و سفت شود. کشش نخ کم نیز بالعکس عمل می‌کند، در این نوع پارچه نهایی که به دست می‌آید نرم و لطیف می‌شود. میزان کشش نخ معمولاً توسط تنظیمات دستگاه بافندگی کنترل می‌شود. با این حال، در نظر گرفتن برخی عوامل نیز می‌توانند بر کشش نخ تأثیر بگذارند، این عوامل عبارت اند از:
- برای تنظیم کشش نخ، از تنظیمات دستگاه بافندگی استفاده کنید.
- نوع نخ استفاده شده را در نظر بگیرید. نخ های ضخیم تر نیاز به کشش بیشتری دارند.
- رطوبت نخ را کنترل کنید. نخ‌های مرطوب نیاز به کشش کمتری دارند.
- دمای محیط را کنترل کنید. دمای بالا باعث کاهش کشش نخ می‌شود.
کشش نخ در فرآیند بافندگی به این صورت است که نخ‌ها از طریق شانه‌های دستگاه بافندگی کشیده می‌شوند تا الگوهای بافت ایجاد شوند. کشش نخ بر نحوه عبور نخ‌ها از میان شانه‌ها نیز تأثیر می‌گذارد. از همین رو بافنده‌ها باید میزان کشش نخ را باتوجه‌به نوع پارچه‌ای که می‌خواهند تولید کنند تنظیم کنند. به‌عنوان‌مثال، برای تولید پارچه‌های ضخیم و محکم، مانند پارچه‌های جین، باید از کشش نخ زیاد استفاده کرد. برای تولید پارچه‌های نازک و نرم، مانند پارچه‌های حریر، باید از کشش نخ کم استفاده کرد. بنابراین باید نکات لازم را در تنظیم و کنترل کشش بافندگی رعایت کنید تا نتیجه دلخواه را بگیرید. در واقع با آشنایی با اهمیت کشش نخ در فرآیند بافندگی، می‌توانید پارچه‌هایی با کیفیت بالا و ظاهری مطلوب تولید کنید.
بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع نخ و کاربردهای آن
کشش نخ در فرآوری منسوجات چه ضرورتی دارد؟
در کارخانه نساجی، پارچه‌ها از ترکیب بافت دو نخ تار و پود تولید می‌شوند که این نخ‌های تار و پود نیز هر کدام طی فرآیند ریسندگی خاصی آماده‌سازی شده‌اند. معمولاً نخ‌های تار را روی ماسوره‌های بزرگی می‌پیچند و نخ‌های پود را روی ماسوره‌های کوچک‌تر یا دوک‌ها آماده سازی می‌کنند. ممکن است جنس نخ تار و پود در یک پارچه با هم متفاوت باشد. نخ‌های تار برای چله کشی استفاده شده و نخ پود با رد شدن از میان تارها، بافت پارچه را ایجاد می‌کند. در این میان آنچه مهم است میزان کشش نخ در فرآیند بافندگی است؛ بنابراین با توجه به جنس تار و پود و نوع پارچه‌ای که قصد تولید آن را دارید، اهمیت کشش نخ در فرآیند بافندگی مشخص خواهد شد.
به طور کلی کشش نخ در فرآوری منسوجات ضرورت دارد؛ زیرا به ایجاد شدن نقاط قوتی مانند ایجاد پیوند محکم بین نخ‌ها کمک می‌کند. همچنین کشش نخ بر نحوه عبور نخ‌ها از میان شانه‌های دستگاه بافندگی تأثیر می‌گذارد. ضخیم یا نازک بودن پارچه نیز حاصل میزان کشش تار و پود آن است. علاوه بر این کشش نخ بر خاصیت الاستیسیته پارچه تأثیر می‌گذارد. کشش نخ زیاد باعث می‌شود که پارچه الاستیسیته کمتر و کشش نخ کم باعث الاستیسیته بیشتری در پارچه می‌شود.
نقش کشش نخ در بافت پارچه
نقش کشش نخ یکی از عوامل مهمی است که بر بافت پارچه نهایی تأثیر می‌گذارد. همان طور که پیش از این گفته شد در فرآیند بافت پارچه، نخ‌ها به وسیله شانه‌های دستگاه بافندگی کشیده می‌شوند تا الگوهای بافته شده ایجاد کنند. میزان کشش نخ نیز بر چگونگی عبور نخ‌ها از میان شانه‌ها در دستگاه بافندگی تأثیر می‌گذارد. در نهایت کشش نخ به صورت گزینه‌های زیر بر بافت پارچه مشخص خواهد شد.
ضخامت پارچه
کشش نخ بر ضخامت پارچه تأثیر می‌گذارد. کشش زیاد نخ باعث می‌شود که پارچه ضخیم‌تر و سنگین‌تر شود. کشش کمتر نخ موجب تولید پارچه نازک تر و سبک تر خواهد شد.
سختی پارچه
کشش نخ نیز بر سختی پارچه تأثیر می‌گذارد. کشش زیاد نخ باعث سفت تر شدن پارچه و کشش کم تر باعث لطیف تر شدن آن می شود.
ظاهر پارچه
کشش نخ بر ظاهر پارچه تأثیر می‌گذارد. کشش زیاد نخ الگوهای بافته شده را واضح‌تر و متراکم‌تر خواهد کرد و کشش کمتر الگوهای بافته شده پارچه نرم‌تر و نامشخص‌تر می‌کند.
تاثیر کشش نخ پود بر خواص فیزیکی پارچه
میزان کششی که درفرآیند بافت بر روی تار یا پود نخ اعمال می‌شود، در نهایت خواص فیزیکی آن پارچه را مشخص می‌کند. بنابراین نقش کشش نخ را بر خواص فیزیکی پارچه نمی‌توان نادیده گرفت. این کشش تار و پود می‌تواند بر ضخامت و همچنین میزان کشسانی پارچه حاصل شده تأثیرگذار باشد. اکنون برای شما چند مثال مشخص از اهمیت کشش نخ پود در فرآیند بافندگی و نتیجه‌ای که برای هر میزان کشش نخ به دست می‌آید، بیان می‌کنیم. هر میزان کشش خواص فیزیکی متفاوتی به ما می‌دهد که به شرح زیر هستند.
- در تولید پارچه‌های جین، از کشش نخ زیاد استفاده می‌شود تا پارچه‌ای محکم و بادوام ایجاد شود. این میزان کشش برای سایر پارچه‌های ضخیم نیز کاربرد دارد.
- در تولید پارچه‌های حریر، از کشش نخ کم استفاده می‌شود تا پارچه‌ای نازک و نرم ایجاد شود. هر چه پارچه انعطاف‌پذیرتر و نازک تر باشد، کشش نخ در آن کمتر است.
- در تولید پارچه‌های کشی، از کشش نخ کم استفاده می‌شود تا پارچه‌ای باخاصیت الاستیسیته بالا ایجاد شود.
- در تولید پارچه‌های ورزشی، از کشش نخ متوسط برای ایجاد پارچه‌ای راحت و قابل‌تنفس استفاده می‌شود.
- در تولید پارچه‌های بیمارستانی، از کشش نخ زیاد برای ایجاد پارچه‌ای ضدباکتری و ضدعفونی‌کننده استفاده می‌شود.
کلام پایانی
در نهایت به هیچ عنوان نباید میزان کشش تار و پود را در نتیجه نهایی نادیده گرفت. در کارخانه نساجی، کشش نخ در فرآیند بافندگی را به گونه‌ای تنظیم می‌کنند تا پارچه مورد نظر با بهترین کیفیت و خواص فیزیکی دلخواه تولید شود. این تنظیمات که با آزمون و خطاهای متعدد به وجود آمده و بسیار ارزشمند هستند و می‌توانند در هزینه‌ها صرفه‌جویی کرده و در ارتقا کیفیت مؤثر باشند.
